İklim Krizinde Çözüm: Enerji Tüketimini Azaltmak, Verimliliği Artırmak Umut Kurşun- Köşe Yazarı

Umut Kurşun – Slow Food Salamis Çevre Örgütü Lideri, Jeoloji Mühendisi – İSG Uzmanı

İklim değişikliği artık uzak bir ihtimal değil; kapımızın eşiğinde duran, hepimizi etkileyen bir kriz. Dünyanın dört bir yanında söndürülmesi zorlaşan orman yangınları, Karadeniz’i vuran sel felaketleri, artan kuraklık ve sıcak dalgaları… Tüm bunların en büyük nedeni, ne yazık ki, küresel ısınma. Bu kriz yalnızca çevresel değil; aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir tehdit.

Bugün KKTC’de her gün yaşanan elektrik kesintileri, enerji üretim ve tüketim politikalarının yetersizliğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Elektrik arzındaki yetersizlik, hem vatandaşın günlük yaşamını hem de ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor. Artan elektrik fiyatları ise halkı daha da zor durumda bırakıyor. Bu tablo karşısında, kısa vadeli çözümler yerine uzun vadeli enerji politikalarına yönelmek zorundayız.

Enerji Politikalarında Yeni Yaklaşım

Taşıma yakıtla enerji sağlamak yerine, enerji maliyetlerini kalıcı şekilde düşürecek, verimliliği artıracak yasal düzenlemeler yapılmalı. Enerji verimliliği projeleri, iklim değişikliği ile mücadelenin en önemli adımlarından biridir. Binalarda Enerji Kimlik Belgesi uygulaması, tüketimi yönlendirmek ve enerji kültürünü oluşturmak açısından kritik önemdedir.

Geçmişteki kerpiç evlerin doğal ısı yalıtımından ilham alarak, çevre dostu ve geleneksel mimariye dönüş sağlıklı ve tasarruflu olabilir. Böylece hem bireysel hem ülke ekonomisi korunur, hem de yaşam standartları yükselir.

Isı Yalıtımı Bir Lüks Değil, Zorunluluk

Isı yalıtımı yalnızca bireysel konfor meselesi değil; ciddi bir çevresel ve ekonomik sorundur. Bina Enerji Performans Yönetmeliği bir an önce yürürlüğe girmeli, tüm yeni ve mevcut binalarda ısı yalıtımı ve Enerji Kimlik Belgesi zorunlu hale getirilmelidir. Avrupa, Güney Kıbrıs ve Türkiye bu adımı çoktan attı; biz ise hâlâ vakit kaybediyoruz.

Pilot Bölge: Yeniboğaziçi

Cittaslow (Sakin Şehir) unvanına sahip Yeniboğaziçi bölgesi, bu uygulamanın pilot bölgesi olabilir. Emirnamelerle yapılacak düzenlemeler, ısı kayıplarını azaltarak enerji tasarrufunu sağlayacak, hem çevreye hem ekonomiye katkı sunacaktır.

Kirleten Öder

“Kirleten öder” ilkesi hayata geçirilmeli. Fosil yakıtlar üzerindeki vergiler artırılmalı, geleneksel enerji kaynaklarına devlet desteği kademeli olarak kaldırılmalı. Bu kaynaklar, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği projelerine aktarılmalıdır.

Net Hedefler ve Denetim

Enerji verimliliğinde başarılı olmak için net hedefler belirlenmeli ve bu hedeflere uymayanlara yaptırım uygulanmalıdır. Düzenli denetim, teknolojiye paralel olarak sıkılaştırılan standartlar ve caydırıcı cezalar, başarılı bir enerji stratejisinin vazgeçilmez unsurlarıdır.

İklim değişikliği ile mücadele, yalnızca doğayı korumak değil; aynı zamanda ekonomik bağımsızlığımızı, yaşam kalitemizi ve geleceğimizi güvence altına almaktır. KKTC’de her gün yaşadığımız elektrik kesintileri, bizi bu gerçeği görmeye zorluyor. Artık erteleme lüksümüz yok; enerji politikalarında köklü bir değişime gitmek zorundayız.