Yasemin Çobanoğlu: Tarım Bakanlığı Sessiz, Doğa Mahvoluyor!

Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) Merkez Yönetim Kurulu üyesi ve Çevre Mühendisi Yasemin Çobanoğlu, peynir altı suyunun kontrolsüz doğaya bırakılmasının çevre felaketine yol açtığını belirterek, bu durumun sadece çevre kirliliği değil, sistematik bir çevre suçu olduğunu söyledi.

“Göz Yumulan Her Atık Geleceğimizi Kirletiyor” başlıklı yazılı açıklamasında Çobanoğlu, Lefkoşa Türk Belediyesi’nin (LTB) defalarca yaptığı uyarılara rağmen süt ürünleri üreticilerinin peynir altı suyunu arıtmadan doğaya salmaya devam ettiğini vurguladı. En büyük sorunun ise Tarım Bakanlığı ve ilgili denetim makamlarının sessizliği olduğunu ifade etti.

“Çevrenin korunması yalnızca belediyelerin değil, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın anayasal sorumluluğudur” diyen Çobanoğlu, bakanlığın üretimin çevresel etkilerini de yönetmek zorunda olduğunun altını çizdi.

PAS Nedir, Neden Tehlikeli?

Çobanoğlu, peynir altı suyunun (PAS) peynir üretimi sırasında sütün kesilmesiyle oluşan sıvı bir yan ürün olduğunu hatırlatarak, sadece Haspolat Atık Su Arıtma Tesisi’ne günde 257 ton PAS gönderildiğini, bunun dışında da yüzlerce ton atığın doğrudan doğaya karıştığını belirtti.

PAS’ın içeriğinde yüksek miktarda laktoz, protein, mineral, yağ ve azotlu bileşiklerin yer aldığını söyleyen Çobanoğlu, bu bileşenlerin doğaya kontrolsüz salınmasının şu sonuçlara yol açtığını açıkladı:

• Akarsularda oksijenin tükenmesi,

• Su canlılarının ölümü,

• Yer altı su kaynaklarının kirlenmesi,

• Kötü koku ve sinek artışıyla halk sağlığı tehditleri.

"Sistematik Denetimsizlik" Eleştirisi

Çobanoğlu, arıtılmadan doğaya bırakılan peynir altı suyunun evsel atıklardan katbekat daha zararlı olduğunu vurguladı ve denetim eksikliğini sert sözlerle eleştirdi:

“AB fonlarını reddedip ‘kendi tesisimizi kurarız’ diyen üreticiler yıllarca hiçbir adım atmadı. Bu tutum çevreye ve belediyelere ağır yük oldu. Asıl sorun, bu süreci yalnızca izleyen ve yasal yaptırımları uygulamayan bakanlığın denetimsizlik politikasıdır.”

Çözüm Var: PAS Ekonomik Değere Dönüştürülebilir

Teknik olarak sorunun çözülebileceğini ve PAS’ın doğru yöntemlerle çevreye zarar değil ekonomik katkı sağlayabileceğini söyleyen Çobanoğlu, şu çözüm yollarını sıraladı:

• Arıtma tesisleri kurulmalı, ön arıtmasız deşarja izin verilmemeli.

• PAS, gıda ve kozmetik sanayisinde protein kaynağı olarak işlenebilir.

• Biyogaz üretiminde enerjiye dönüştürülebilir.

• Organik sıvı gübre üretiminde kullanılabilir.

• Kurutularak hayvan yemi katkısı olabilir.

• Çevre dostu ambalaj üretiminde değerlendirilebilir.

Ancak tüm bu dönüşüm için devlet teşviki, AB fonları, teknik destek ve altyapı desteği gerektiğini vurguladı.

Çağrı: Denetim, Şeffaflık ve Yaptırım

Çobanoğlu, son olarak Tarım Bakanlığı ve Çevre Koruma Dairesi’ne çağrıda bulunarak, zorunlu arıtma tüzükleri yayımlanması, üreticilere teknik ve mali destek verilmesi, denetimlerin artırılması ve halkla şeffaf şekilde paylaşılması gerektiğini söyledi.

“Ya bu yükümlülüğü üstlenin, ya da doğayı mahkûm ettiğiniz bu sessiz felaketin sorumluluğunu halkın vicdanında taşıyın” diyerek yetkilileri göreve çağırdı.